29 marca 2023 roku na Zamku Królewskim w Warszawie podczas uroczystej Gali wręczono XXIV Nagrodę im. prof. Aleksandra Gieysztora. Tym prestiżowym wyróżnieniem uhonorowana została Lwowska Galeria Sztuki im. Borysa Woźnickiego - za konsekwentne budowanie tożsamości Lwowa jako miasta otwartego i silnie związanego z polskim dziedzictwem, będącego jednocześnie splotem wielu innych kultur: ruskiej, ormiańskiej, żydowskiej, niemieckiej.
Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora to wyróżnienie o wyjątkowym charakterze, bo choć osadzona w przeszłości, wyróżnia tych, którzy w istocie budują naszą przyszłość. Stawiają mosty, byśmy w oparciu o wspólne korzenie potrafili się porozumieć i razem budowali coś nowego - mówi Elżbieta Czetwertyńska, prezes banku Citi Handlowy - Historia działalności naszych Laureatów to opowieść o Dialogu, Zrozumieniu i Spotkaniu. Dzisiaj do tej opowieści dołączamy jeszcze opowieść o Walce i Przetrwaniu. Wyróżniona bowiem zostaje Lwowska Galeria Sztuki im. Borysa Woźnickiego.
Kapituła Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora pod przewodnictwem prof. Andrzeja Rottermunda, w uzasadnieniu do przyznanej nagrody podkreśliła, że Lwowska Galeria Sztuki jest jedną z najważniejszych ukraińskich instytucji kulturalnych współpracujących od wielu lat z polskimi muzeami. Współpraca ta obejmuje przede wszystkim badania nad sztuką oraz konserwację dzieł sztuki. Kluczowym tematem badań jest historia malarstwa polskiego XIX i XX wieku. Częścią bowiem kolekcji Lwowskiej Galerii Sztuki jest zbiór malarstwa polskiego od XVI wieku po rok 1939. Wśród liczącego kilkaset dzieł sztuki zbioru znajdują się arcydzieła najwybitniejszych polskich malarzy, jak: Jana Matejki, Jacka Malczewskiego, Juliusza Kossaka, Artura Grottgera, Henryka Rodakowskiego, Józefa Brandta, Aleksandra Gierymskiego, Olgi Boznańskiej, Stanisława Wyspiańskiego i wielu, wielu innych. Znaczną część zbiorów zaprezentowano na wystawach i pokazach w Polsce dzięki wzorowej współpracy Lwowskiej Galerii Sztuki z polskimi muzeami i galeriami.
Podczas uroczystej Gali Taras Wozniak, dyrektor Lwowskiej Galerii im. Borysa Woźnickiego podziękował Kapitule Nagrody za zauważenie i docenienie wysiłków Galerii włożonych w ochronę i prace konserwatorskie na rzecz spuścizny kulturowej. Dodał również: Ta nagroda daje możliwość zastanowienia się, dlaczego tak uporczywie pracujemy. Przedmiotem naszej pracy jest zachowanie naszej tożsamości, w tym zabytków. My już dawno przeszliśmy od niekonstruktywnej logiki „albo, albo” czyli albo ukraińskie, albo polskie. Dla nas dziedzictwo jest wspólne - i ukraińskie, i polskie. Nasza historyczna i kulturowa spuścizna Kraju - czy żydowska, czy polska, czy ukraińska, jest naszą i na tym chcemy budować.
Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora przyznawana jest przez Fundację Citi Handlowy im. Leopolda Kronenberga od 1999 roku za wybitne osiągnięcia mające na celu ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego, a w szczególności za działalność muzealną i konserwatorską oraz pracę na rzecz gromadzenia pamiątek polskiej kultury. Celem przedsięwzięcia jest promocja oraz wsparcie tych, którzy podejmują się działań służących ochronie dorobku polskiej kultury zarówno w kraju, jak również poza jego granicami. Nagroda jest jedną z licznych inicjatyw, dzięki którym bank Citi Handlowy kontynuuje dzieło swego założyciela, Leopolda Kronenberga – finansisty i przedsiębiorcy, mecenasa kultury i filantropa, który swoimi działaniami wspierał wiele dziedzin życia społecznego i kulturalnego.
Wśród dotychczasowych Laureatów Nagrody znaleźli się m.in.: prof. Jerzy Hausner, nagrodzony za wszechstronne działania na rzecz wykorzystania i (re)interpretacji dziedzictwa kulturowego oraz dr Vydas Dolinskas, Dyrektor Muzeum Narodowego - Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie, nagrodzony za niezwykłą pracę, na rzecz wzmacniania zaangażowania społeczności litewskiej w ochronę i promocję dorobku kulturowego Polski i Litwy. Prof. Jerzy Limon, nagrodzony za stworzenie Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego łączącego tradycję z nowoczesnością, promującego teatr i sztukę współczesną w sposób zrozumiały. Elżbieta i Krzysztof Pendereccy, nagrodzeni za stworzenie Europejskiego Centrum Muzyki w Lusławicach – miejsca, gdzie młodzi adepci sztuki mogą rozwijać swój talent. Za wybitne osiągnięcia w działalności badawczej, wystawienniczej, społecznej oraz animacji kultury, dotyczące polskiej i światowej sztuki przełomu XX i XXI wieku Nagrodę otrzymała także Anda Rottenberg. Uhonorowany nią został również brytyjski historyk Norman Davies, który badaniu i upowszechnianiu historii Polski poświęcił znaczną część swojego dorobku naukowego. Wśród laureatów nie zabrakło także takich nazwisk jak Krystyna Zachwatowicz i Andrzej Wajda - nagrodzeni za wybitne dokonania w sferze filmu i teatru promujące polską kulturę, a także za upowszechnianie wiedzy o potrzebie ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce i wpływ na jego utrwalanie i popularyzację. Laureatami są także prof. Jacek Purchla w uznaniu za m.in. wieloletnią pracę nad problematyką miast i rozwojem urbanistycznym oraz Leon Tarasewicz - za świadome, wieloletnie budowanie pomostów pomiędzy odmiennymi grupami etnicznymi, językowymi i religijnymi polsko-białorusko-litewskiego pogranicza. W ciągu ponad dwudziestu lat Nagrodę otrzymywali twórcy, animatorzy, ale także wyróżniane nią były nieprzeciętne inicjatywy. W 2014 roku Nagroda powędrowała do Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą, który sprawuje od 1990 roku opiekę nad najstarszą polską nekropolią w Wilnie. Dotychczas dzięki niemu przeprowadzono renowację ponad 60 zabytków. Laureatem Nagrody został też ks. bp Waldemar Pytel za ponad trzydziestoletni wysiłek na rzecz ocalenia, rewitalizacji i przywrócenia świetności kwartałowi luterańskiemu wraz z Kościołem Pokoju w Świdnicy, wpisanym w 2001 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
XXIV edycja Nagrody została objęta Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.